Cán bộ, đảng viên nêu cao tinh thần tự giác rèn luyện đạo đức cách mạng trong giai đoạn hiện nay
Khái niệm đạo đức cách mạng được Chủ tịch Hồ Chí Minh đề cập ở nhiều tác phẩm mà tiêu biểu nhất ở 3 tác phẩm: “Đường Cách mệnh” (1927), “Sửa đổi lối làm việc” (1947) và “Đạo đức cách mạng” (1958). Đặc biệt, trong tác phẩm “Đạo đức cách mạng”, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã trình bày một cách toàn diện, hệ thống về nguồn gốc, vai trò, nội dung, giá trị của đạo đức cách mạng và nêu đầy đủ các chuẩn mực đạo đức của cán bộ, đảng viên. Những chuẩn mực này được đặt trong mối quan hệ biện chứng với nhau và trong từng nội dung của mỗi chuẩn mực cũng có mối quan hệ chặt chẽ với nhau. Tư tưởng Hồ Chí Minh về đạo đức bắt nguồn từ những giá trị đạo đức truyền thống của dân tộc Việt Nam được hình thành, phát triển trong suốt quá trình đấu tranh dựng nước và giữ nước. Đó còn là sự vận dụng và phát triển sáng tạo đạo đức cách mạng của chủ nghĩa Mác-Lênin; sự tiếp thu và phát triển những tinh hoa văn hóa, đạo đức của nhân loại mà Người đã tiếp cận được trong quá trình hoạt động cách mạng đầy gian lao, thử thách, vì mục tiêu giải phóng dân tộc, giải phóng giai cấp và giải phóng con người.
.
Trong tư tưởng Hồ Chí Minh, vấn đề học tập, rèn luyện đạo đức cách mạng của cán bộ, đảng viên có vị trí, vai trò quan trọng và luôn mang tính thời sự. Trước tình trạng một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên có những biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” như hiện nay thì tăng cường giáo dục và rèn luyện đạo đức cách mạng cho cán bộ, đảng viên là nhiệm vụ vừa cơ bản, lâu dài, vừa cấp bách trong công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng. Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn chú trọng công tác giáo dục đạo đức cách mạng cho đội ngũ cán bộ, đảng viên. Người nhấn mạnh, để Đảng trong sạch, vững mạnh, xứng đáng là đạo đức, là văn minh, mỗi cán bộ, đảng viên phải thật sự thấm nhuần đạo đức cách mạng, là người lãnh đạo, người đầy tớ thật trung thành của nhân dân. Trong Di chúc, Người căn dặn: “Đảng ta là một Đảng cầm quyền. Mỗi đảng viên và cán bộ phải thật sự thấm nhuần đạo đức cách mạng, thật sự cần kiệm liêm chính, chí công vô tư. Phải giữ gìn Đảng ta thật trong sạch, phải xứng đáng là người lãnh đạo, là người đày tớ thật trung thành của nhân dân”.
Chủ tịch Hồ Chí Minh cảnh báo: “Một dân tộc, một đảng và mỗi con người, ngày hôm qua là vĩ đại, có sức hấp dẫn lớn, không nhất định hôm nay và ngày mai vẫn được mọi người yêu mến và ca ngợi, nếu lòng dạ không trong sáng nữa, nếu sa vào chủ nghĩa cá nhân”. Vì vậy, Đảng ta phải thường xuyên xây dựng và chỉnh đốn; cán bộ, đảng viên phải thường xuyên rèn luyện, tu dưỡng đạo đức cách mạng. Người chỉ rõ: “Đạo đức cách mạng của người đảng viên là bất kỳ khó khăn đến mức nào cũng kiên quyết làm đúng chính sách và nghị quyết của Đảng, làm gương mẫu cho quần chúng. Mọi đảng viên phải nâng cao trách nhiệm trước nhân dân, trước Đảng; phải ngăn ngừa và kiên quyết chống chủ nghĩa cá nhân”. Dù “bất kỳ ở cương vị, bất kỳ làm công việc gì, đều không sợ khó, không sợ khổ, đều một lòng một dạ phục vụ lợi ích của giải cấp, của nhân dân, đều nhằm mục đích xây dựng chủ nghĩa xã hội”.
Quang cảnh Hội nghị toàn quốc quán triệt Quy định số 144-QĐ/TW và Chỉ thị số 35-CT/TW của Bộ Chính trị tại Hà Nội ngày 09/7/2024
Chủ tịch Hồ Chí Minh huấn thị: “Mỗi đảng viên và cán bộ phải thật sự thấm nhuần đạo đức cách mạnh, thật sự cần kiệm liêm chính, chí công vô tư. Phải giữ gìn Đảng ta thật trong sạch, phải xứng đáng là người lãnh đạo, là người đầy tớ thật trung thành của nhân dân”. Cần nhận thức sâu sắc, “muôn việc thành công hoặc thất bại đều do cán bộ tốt hay kém”, “cán bộ là cái gốc của mọi công việc”.
Chủ tịch Hồ Chí Minh nêu ba nguyên tắc xây dựng nền đạo đức mới, đạo đức cách mạng trong xã hội và chính Người là một tấm gương đạo đức sáng ngời, suốt đời không ngừng rèn luyện, tu dưỡng, cống hiến cho Tổ quốc, phục vụ nhân dân:
Một là, nói đi đôi với làm, nêu gương về đạo đức. Nói đi đôi với làm trước hết là sự nêu gương tốt. Phương pháp nêu gương đạo đức cách mạng có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong mọi công tác của Đảng. Sự làm gương của thế hệ đi trước với thế hệ đi sau, của lãnh đạo với nhân viên là rất quan trọng. Người làm cha mẹ nêu gương cho con, anh chị làm gương cho em, ông bà làm gương cho con cháu, lãnh đạo làm gương cho cán bộ, nhân viên... Đảng viên phải làm gương trước quần chúng. “Trước mặt quần chúng, không phải ta cứ viết lên trán chữ “cộng sản” mà ta được họ yêu mến. Quần chúng chỉ quý mến những người có tư cách, đạo đức. Muốn hướng dẫn nhân dân, mình phải làm mực thước cho người ta bắt chước”.
Thứ hai, xây đi đôi với chống. Xây dựng đạo đức cách mạng phải gắn chặt với chống chủ nghĩa cá nhân. Cùng với việc xây dựng đạo đức mới, bồi dưỡng phẩm chất tốt đẹp, nhất thiết phải chống biểu hiện phi đạo đức, sai trái, xấu xa, chống “chủ nghĩa cá nhân”. Xây đi đôi với chống là muốn xây phải chống, chống nhằm mục đích xây. Xây dựng đạo đức mới trước hết phải tiến hành bằng giáo dục, từ gia đình đến nhà trường, tập thể và toàn xã hội. Vấn đề quan trọng là phải khơi dậy ý thức đạo đức để mọi người nhận thức và tự giác thực hiện. Trong đấu tranh chống cái tiêu cực, lạc hậu, trước hết phải chống chủ nghĩa cá nhân, phải phát hiện sớm, chú ý phòng ngừa, ngăn chặn. Cái gì trái với đạo đức cách mạng, với chủ nghĩa xã hội là chủ nghĩa cá nhân.
Chủ nghĩa cá nhân là một thứ vi trùng rất độc, là bệnh chính, “là mẹ đẻ ra tất cả mọi tính hư nết xấu”, “là một kẻ địch hung ác của chủ nghĩa xã hội”. “Địch bên ngoài không đáng sợ. Địch bên trong đáng sợ hơn, vì nó phá hoại từ trong phá ra”.
Ba là, tu dưỡng đạo đức suốt đời. Chủ tịch Hồ Chí Minh Khẳng định, đạo đức cách mạnh phải qua đấu tranh, rèn luyện bền bỉ mới thành. “Đạo đức cách mạng không phải trên trời sa xuống. Nó do đấu tranh, rèn luyện bền bỉ hằng ngày mà phát triển và củng cố. Cũng như ngọc càng mài càng sáng, vàng càng luyện càng trong”. Người khẳng định, đã là người thì ai cũng có chỗ hay, chỗ dở, chỗ xấu, chỗ tốt, ai cũng có thiện, có ác ở trong mình. Vấn đề là dám nhìn thẳng vào con người mình, không tự lừa dối, huyễn hoặc; thấy rõ cái hay, cái tốt, cái thiện để phát huy và thấy rõ cái dở, cái xấu, cái ác để khắc phục. Tu dưỡng đạo đức phải được thực hiện trong mọi hoạt động thực tiễn, trong đời tư cũng như trong sinh hoạt cộng đồng, trong mối quan hệ của mình.
Việc xây dựng đạo đức cách mạng luôn được Đảng ta chú trọng. Nhiều chỉ thị, nghị quyết xây dựng Đảng về đạo đức, gắn với đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh được ban hành. Về mặt lý luận, nhận thức của Đảng ngày càng phát triển, sáng rõ quan điểm, tư duy, phương pháp xây dựng Đảng về đạo đức, đáp ứng yêu cầu xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên “vừa hồng, vừa chuyên”, xây dựng Đảng ta thật sự trong sạch, vững mạnh, “là đạo đức, là văn minh”, xứng đáng với trọng trách được nhân dân giao phó. Về mặt thực tiễn, việc rèn luyện, tu dưỡng đạo đức, gắn với trách nhiệm nêu gương có chuyển biến tịch cực. Các cấp ủy, cán bộ, đảng viên, người đứng đầu cơ quan, đơn vị, nhất là các đồng chí Ủy viên Bộ Chính trị, Ủy viên Ban Bí thư, Ủy viên Trung ương Đảng đã thực hiện nêu gương bằng những việc làm, hành động cụ thể với phương châm “trên trước, dưới sau”, “trong trước, ngoài sau”, “học tập đi đôi với làm theo”. Đội ngũ cán bộ, đảng viên của Đảng không ngừng lớn mạnh, trưởng thành về chính trị, tư tưởng, đạo đức, nhiều cán bộ, đảng viên là tấm gương đạo đức mẫu mực, hăng hái đi đầu trong học tập, công tác, lao động, sản xuất và chiến đấu, tận tâm, tận lực, cống hiến cho sự nghiệp cách mạng của Đảng. Nhiều vấn đề khó khăn, hết sức phức tạp đã được giải quyết, có kết quả rõ rệt, góp phần quan trọng vào những thành tựu to lớn của công cuộc đổi mới đất nước gần 40 năm qua do Đảng ta khởi xướng và lãnh đạo. Sự lãnh đạo của Đảng đối với toàn xã hội được giữ vững, tăng cường và phát huy hiệu quả. “Thế trận lòng dân” dựa trên sự đồng thuận ý chí và hành động giữa Đảng với nhân dân ngày càng được củng cố vững chắc, đấu tranh hiệu quả đối với mọi âm mưu, thủ đoạn chống phá, “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch. Thế và lực, sức mạnh tổng hợp quốc gia, uy tín quốc tế, niềm tin của nhân dân ngày càng được nâng cao, tạo ra tiền đề quan trọng để xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong giai đoạn mới.
Vận dụng chủ nghĩa Mác-Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh trong quá trình lãnh đạo cách mạng, Đảng ta không ngừng nâng cao vai trò lãnh đạo, uy tín của Đảng bằng bản lĩnh, trí tuệ, sự nêu gương về đạo đức cách mạng và phấn đấu không mệt mỏi của đội ngũ cán bộ, đảng ta nối tiếp nhau qua nhiều thế hệ. Dưới ngọn cờ lãnh đạo của Đảng, nhân dân ta đã đạt được nhiều thành tựu vĩ đại trong sự nghiệp giải phóng dân tộc, khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa nay là nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, bảo vệ vững chắc thành quả Cách mạng Tháng Tám qua hai cuộc kháng chiến trường kỳ chống thực hiện, đế quốc, thống nhất đất nước, tiến lên xây dựng, bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa, ngày càng khẳng định cơ đồ, vị thế, uy tín quốc tế của Việt Nam trên trường quốc tế.
Đạo đức cách mạnh là gốc, là phẩm chất nền tảng của cán bộ, đảng viên. Chủ tịch Hồ Chí Minh chỉ rõ: “Sức có mạnh mới gánh được nặng và đi được xa. Người cách mạng phải có đạo đức cách mạng làm nền tảng, mới hoàn thành được nhiệm vụ cách mạng vẻ vang”; “không có đạo đức thì dù tài giỏi đến mấy cũng không lãnh đạo được nhân dân”. Quán triệt tinh thần đó, ngày 9/5/2024, Bộ Chính trị đã ban hành Quy định số 144-QĐ/TW về “Chuẩn mực đạo đức cách mạng của cán bộ, đảng viên trong giai đoạn mới”. Quy định ra đời có ý nghĩa sâu sắc, góp phần phát huy sức mạnh nội sinh của Đảng và cả hệ thống chính trị trong thực hiện nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Quy định số 144-QĐ/TW, là bước cụ thể hóa Kết luận số 21-KL/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII về đẩy mạnh xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị; kiên quyết ngăn chặn đẩy lùi, xử lý nghiêm cán bộ, đảng viên suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”; khẳng định sự quan tâm đặc biệt của Trung ương về tầm quan trọng của công tác xây dựng Đảng về đạo đức, nhất là trong bối cảnh Đảng ta đang đẩy mạnh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, xây dựng, chỉnh đốn Đảng, hệ thống chính trị thật sự trong sạch, vững mạnh, để Đảng ta “là đạo đức, văn minh”. Quy định số 144-QĐ/TW nêu rõ, cụ thể các tiêu chí, chuẩn mực đạo đức cách mạng của cán bộ, đảng viên cần thực hiện, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ cách mạng trong giai đoạn mới.
Tại Hội nghị quán triệt Quy định số 144-QĐ/TW và Chỉ thị số 35-CT/TW của Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư khẳng định: "Điều quan trọng, cốt lõi là phải làm cho mỗi cán bộ, đảng viên thật sự thấm nhuần sâu sắc Quy định, thực hành các chuẩn mực đạo đức cách mạng một cách tự giác, thường xuyên như cơm ăn, nước uống hằng ngày. Mỗi cán bộ, đảng viên phải tự giác học tập, phấn đấu, tu dưỡng, rèn luyện, "tự soi", "tự sửa" theo chuẩn mực đạo đức cách mạng, làm tròn bổn phận và trách nhiệm, luôn vững vàng trước khó khăn, thách thức, không bị cám dỗ trước tiền tài, vật chất, danh vọng. Cán bộ, đảng viên phải luôn đề cao danh dự, tự trọng, liêm sỉ, văn hóa công vụ, văn hóa từ chức, để việc "có lên, có xuống, có vào, có ra" trở thành văn hóa trong Đảng, việc làm bình thường trong công tác cán bộ của Đảng. Làm cho đạo đức cách mạng trở thành nét đặc trưng, nổi bật ở người cán bộ, đảng viên; trở thành vũ khí sắc bén, vượt qua mọi thách thức, cám dỗ, đẩy lùi mọi nguy cơ suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" trong nội bộ. Làm cho đạo đức cách mạng trở thành hồn cốt của văn hóa Đảng, định hướng, thúc đẩy xây dựng, củng cố nền tảng đạo đức, văn hóa xã hội, lan tỏa mạnh mẽ trong nhân dân, làm cho văn hóa, con người Việt Nam thật sự trở thành sức mạnh nội sinh, động lực phát triển và bảo vệ đất nước".
Bích Hằng - BDV